Op deze pagina ...

De Socket-A processoren van AMD (de Duron en de Athlon) zijn, net als de Slot-A AMD Duron en Athlon, ZEER goed over te klokken. Mijn AMD Athlon 500 loopt op 700 Mhz en mijn AMD Duron 600 loopt op ... 900 Mhz !! Knappe prestatie van een processor die nog geen 300 piek kost ! Intussen zijn de CPU's die ik hier vermeldt wel achterhaalt, maar de basis van het verhaal blijft - voorlopig - voor de AMD Socket-A processoren hetzelfde. Op de Duron TechSpecs pagina vind je meer details zoals werk temperatuur e.d. Voor een Slot-A AMD Athlon gebruiken we een zogenaamde "Gold-Finger". Een klein printje met schakelaars of jumpers die we aan de verborgen connector van de Athlon zetten. Dit werkt overigens erg goed. Kijk maar eens bij de Athlon overklok pagina voor details. Overklokken van de AMD Athlon of Duron kan niet met behulp van een dergelijke "Gold-Finger". De truuc is goedkoper, maar wel iets moeilijker. Waarschuwing: Overklokken kan de processor, het moederbord en zelfs data op de harddisk beschadigen, lees daarom de verantwoordelijkheidsverklaring goed!

Pagina Overzicht

• Voor we beginnen ...
• De AMD Duron CPU
• De AMD Duron CPU bruggetjes
• Mogelijke instellingen - L7: Voltage
• Mogelijke instellingen - L3, L4 en L6: klok vermenigvuldiging
• Stap 1: Openen van de brugjes
• Stap 2: Sluiten van de brugjes
• Stap 3: testen

Voor we beginnen

Ik heb natuurlijk voor ik hieraan begon goed gekeken bij de hardware pagina's zoals Ace's Hardware page, Anandtech, Tom's Hardware page, Hiroji's Duron900 project en Tweakers. Op al deze pagina's werden de nodige geheimen prijsgegeven. Helaas wel vaak erg technisch, soms incompleet en vaak een te complexe oplossing. Vandaar deze kleine handleiding zodat een ieder kan overklokken.

Modifications aan het moederboard zijn niet nodig, zo hoeft het moederboard zelf het overklokken niet te ondersteunen. Je hebt alleen geduld en een vaste hand nodig.

Bedenk wel:

• BIOS: FSB op Default zetten!
  Stel het BIOS VOOR DAT JE START in op de standaard FSB (Front Side Bus frequentie)!!!!
  
  
• Schade ...
  Overklokken kan zowel moederboard als CPU naar de knoppen helpen ! Alle handelingen voor je daarom geheel op eigen verantwoording uit !

Tip: CPU information kun je bekijken met WCPUID, bezoek de H.Oda homepage voor meer details.

Een indicatie van mogelijke eindresultaten:

AMD Duron - De CPU

Ik ben dus naar de winkel gegaan voor een AMD Duron 600 van rond de 300 piek bij Korving Computers (Audie: aangezien ik je nu hier vermeldt - hoe staat het met wat sponseren van mijn website ?). Zo ziet een nieuwe Duron er dan uit:

Enkele zaken vallen op deze CPU meteen op. Rechts zien we wat microscopische bruggetjes L1, L2, L3 en L4.

Na het verwijderen van het AMD labeltje zien we nog 3 bruggetjes: L5, L6 en L7.

AMD Duron - Overklok bruggetjes

OK, de afbeeldingen zijn wat te klein om te zien wat ik bedoel.

Laten we er even op inzoomen.

Ik heb L1, L2, L3 en L4 als gebied A gemarkeerd en L5, L6 en L7 als gebied B.

Als we hierop inzoomen zien we de bruggetjes en JA die zijn ERG klein.

Gebied A - L1, L2, L3 en L4 (90 graden tegen de klok in gedraaid).

Gebied B - bruggetjes L5, L6 en L7.

!! Deze bruggetjes zijn de sleutel naar het overklok succes van de Duron !!

AMD gebruikt de bruggetjes om de Duron hardwarematig te blokkeren in een bepaalde frequentie.

In een niet geblokeerde Duron moet de BIOS mogelijkheden bieden om de installingen zoals voltage en frequentie aan te passen.

De meeste mammaplanken ondersteunen dat niet en zouden ook niet instaat zijn automatisch te detecteren wat de instellinge wel zou moeten zijn. AMD gebuikt vervolgens een speciale laser om de bruggetjes open te branden.

De namen en toepassingen van de bruggetjes zijn eigenlijk niet zo belangrijk, maar ik zal ze kort toelichten.

Laten we een overzicht bekijken van de mogelijk instellingen.

Mogelijke instellingen - Voltage (L7)

Het voltage moet vaak aangepast worden bij het overklokken om het e.e.a. stabiel te laten lopen. Sommige mamaplanken (zoals de MSI 6330 - K7T Pro) ondersteunen het veranderen van het CPU core voltage, anderen ondersteunen dit weer niet.

Laten we daarom uitgaan van een inflexibel board waar we niks kunnen instellen.

In de tabel hieronder heb ik een overzicht gemaak (met dank aan Thomas pabst). Het allenstaande puntje gebruik ik hier voor het gemakkelijker orienteren.

Merk op: de afbeeldingen komen overeen met de ingezoomde afbeeldingen op de voorgaande pagina's.

Zoals je ziet, 1.850 Volt is het maximum voor de Duron. 1.500 Volt is de standaard waarde voor Duron.

Om te kunnen overklokken naar 900 Mhz heb ik een voltage van 1.825 Volt gebruikt. Zorg er wel voor dat je perfecte koeling hebt !

Ik gebruik een boven-gemiddelde koeler die slechts 6 piek duurder was als de standaard koeler. De ventilator loopt zelfs op 6600 toeren wat behoorlijk snel is.

Mogelijke instellingen - Frequentie Vermenigvuldiger (L3, L4 en L6)

De volgende stap betreft het instellen van de frequentie vermenigvuldiger (kortweg: de multiplier). De bruggetjes L3, L4 en L6 gebruiken we daarvoor.

In de table heb ik een overzicht gemaakt (met dank aan Thomas pabst). Het losstaande punt dient enkel ter orientatie. Merk op: de afbeeldingen zijn geplaatst zoals in de ingezoomde afbeeldingen, 2 pagina's terug. De standaardwaarde refereren naar een 600 Mhz Duron.

Frequentie	Instelling L6	Instelling L3 (0V)	Instelling L4 (2V)
1200 Mhz
1150 Mhz
1100 Mhz
1050 Mhz
1000 Mhz
950 Mhz
900 Mhz
850 Mhz
800 Mhz
750 Mhz
700 Mhz
650 Mhz
600 Mhz (standaard)
550 Mhz
500 Mhz

Hier zie je dat 1200 Mhz het maximum is, maar reken maar niet dat je dat werkelijk gaat halen met overklokken! Ik (en enkele anderen) hebben 900+ Mhz al geprobeerd, maar het lijkt erop dat 900 Mhz het maximum is.

Ik moet nog experimenteren met de FSB om die van b.v. 100 Mhz naar 100+ Mhz te zetten. Aangezien de multiplier dan op 9 staat, zal een simpele extra 5 Mhz er voor zorgen dat de Duron de 1 Ghz kan passeren !

Maar zoals ik al vertelde: ik heb dat niet getest.

Terwijl ik dit artikel schrijf, loopt de Duron een performance test (het loopt nu al 6 uur aan een stuk DivX films af te spelen en de temepratuur schomelt tussen 41 en 42 graden Celcius bij een klok van 900 Mhz.

De procedure - Stap 1: openen van de bruggetjes

Ik kan je nu al zeggen dat dit niet eenvoudige is!

Voordat we kunnen starten, zullen we alle bruggetjes moeten openzetten zodat we met alle varianten kunnen experimenteren. Je kunt natuurlijk ook gelijk voor de 900 Mhz gaan, maar dat is niet de meest verstandige techniek (OK, OK, ik heb dat ook zo gedaan ...).

De bruggetjes zijn erg klein (nu moet je dus even een vergrootglas gaan zoeken).
Zelfs een scalpel krijgt het niet voor elkaar de bruggetjes te openen (ik heb dit echt LANG geprobeerd).

Uiteindelijke ben ik dan maar de slag gegaan met een mini-boormachinetje (zoals die van Dremel - zoals James D. Flodin op Tom's Hardware page suggereerd).

Ben HEEL ERG VOORZICHTIG met wat je doet ! Voor je het weet zijn zowel contacten als bruggetje weg !Geloof me maar: binnen een microseconde is dat gebeurt !

Voor het betere experimenteer werk: Open ALLE BRUGGETJES van L3, L4, L6 en L7.
L7 hoef je niet te openen als jouw mammaplank CPU core voltage aanpassen via de BIOS ondersteunt (bij twijfel: L7 openen!).

Als je besluit te beginnen met het openen van enkele bruggetjs (zoals ik begonnen ben), zoek dan de instellingen op en kijk welke bruggetjes geopend dienen te worden (Voltage / Multiplier).

Voor mijn instellingen bij 900 Mhz open je de volgende bruggen:

L3; brug 4
L4; brug 3
L6; brug 4

Als je CPU core voltage ook wil aanpassen (ik gebruik 1.825 Volt):

L7; brug 5

De procedure - Stap 2: sluiten van de bruggetjes

Ik wist zo 1-2-3 ook niet hoe ik de bruggetjes moest sluiten. De andere harware pagina's spreken over het gebruik maken van electriciteit-geleidende lijm, maar ja die had ik natuurlijk niet liggen ...

Toen herinnerde ik me iets uit het verleden (bedankt Pa!): de truuc met het potlood (normaal HB potlood).
Potlood geleid namelijk stroom door de elementen lood en koolstof.

Nadeel is wel dat het een weerstand heeft. Echter, door de wel erg korte afstand zou de weerstand te verwaarlozen zijn. We kunnen dus gewoon een streepje met het potlood over de brug zetten. Groot voordeel hierbij zijn het goedkoop zijn en het eenvoudig verwijderen (met een beetje spiritus) van de potlood streepjes.

Later kun je de streepjes altijd nog vervangen door eleictrisch geleidende lijm, maar echt nodig is dat niet (ik werk nu nog steeds met porlood-streepjes).

Voordat je start: ALLE BRUGGEN VAN L1 MOETEN GESLOTEN ZIJN! Mocht je dit vergeten dan start de computer gewoon niet!

L1 ziet er dan dus als volgt uit:

Bij het 900 Mhz voorbeeld, bij 1.825 Volt ziet het er dan zo uit:

Voltage - L7
Multiplier - L3
Multiplier - L4
Multiplier - L6
NIET VERGETEN - L1

De procedure - Stap 3: testen

We hebben nu de bruggetjes die we nodig hebben naar wens geopend en gesloten.

Monteer nu de (geen geweld gebruiken!) op de Socket-A mammaplank.

Vervolgens (en waag het NIET dit te VERGETEN!) monteren we koeler op de juiste manier. Dit is heel erg belangrijk want de CPU kan knap heet worden!

Schakel nu de monitor aan zodat we meteen zien wat er gebeurt als de computer start.

Houdt je hand aan de schakelaar of stroom stekker, zodat je die er meteen uit kunt trekken als het niet werkt.

Voor bezitters van een MSI moederbord: kijk goed naar de D-LED indicatoren op het moederboard - dit is een perfecte indicator !

Ben je er klaar voor ? Schakel dan nu de computer aan om te zien of het werkt.

ALS DE COMPUTER NIET BOOT:
schakel de computer uit, of beter: trek de stekker uit het stopcontact.

Mogelijke oorzaken:
1. brug contacten zijn niet goed genoeg; probeer nogmaals een streepje over de juiste brug te zetten met het potlood.
2. brug contacten niet goed ingesteld; controleer de instellingen voor voltage en frequentie nogmaals.
3. CPU core voltage te laag; controleer voltage instellingen en ga eventueel een stapje hoger.
4. CPU core voltage niet juist ondersteund door het BIOS; vertrouw niet meer op de BIOS en probeer de brug oplossing.
5. CPU frequentie te hoog; probeer een lagere frequentie.

ALS DE COMPUTER BOOT: Kikku !

Nu is het zaak te controleren of de computer ook stabiel loopt.

Ik heb dat gedaan door Windows een paar uur DivX films te laten afspelen.

Voordat je die test (of een andere) start, kan ik je wel aanraden de temperatuur monitor software van jouw mammaplank te installeren.

Mocht er geen software voor temperatuur-bewaking bij de PC zitten, dan kun je b.v. MB MONITOR downloaden !

Gedurende de test zorg ik er wel voor dat ik de temperatuur kan aflezen. Voor alle zekerheid, mits de software dat ondersteund, zou je een audio alarm kunnen instellen die afgaat bij een temperatuur van 50 graden (de CPU kan wel mer verdragen als 50 graden, maar ik werk liever safe).

Na een langere tijd zal de temperatuur stabilizeren. Mocht dit niet het geval zijn en de temperatuur steeds maar blijven stijgen dan heb je een koelingsprobleem in de kast van jouw PC!

Merk op: een open PC kast koelt anders als een gesloten kast!